بازشناسی نسبت فرد و جامعه به مثابة مبنایی هستی‌شناسانه در آرای اجتماعی علامه طباطبایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استاد فلسفه مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی

3 استاد فلسفه دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

فلسفة اجتماع دانشی است که با روش عقلی و برهانی، مسائل کلی اجتماع را مورد بررسی و کاوش قرار داده و ضمن بحث از هستی، چیستی، چرایی و چگونگی اجتماع، به دنبال کشف حقیقت آن، برای استخراج قوانین کلی است تا به سبب آنها، دستیابی جامعه و افراد آن به سعادت را ممکن و سهل کند. پژوهش حاضر سعی دارد با روش تحلیل محتوا و با تمرکز بر آثار علامه طباطبایی، به مسألة اصالت فرد و جامعه و کشف نسبت و رابطة میان آنها پرداخته و تأثیرات نگاه ایشان به مسائل یادشده را به عنوان مبانی هستی­شناختی جامعه مورد مطالعه قرار دهد. یافته­ها نشان می­دهد، علامه طباطبایی در دوگانة اصالت فرد و جامعه، اصالت را در مرتبة اول به فرد داده، جامعه را امری اعتباری می­داند و جامعه اعتباری، در مرتبه دوم و بالتبع، بهره­ای از اصالت خواهد یافت؛ بر این اساس می­توان تأثیر و تأثرات طرفینی را برای فرد و جامعه قائل شد. بهره­گیری از این مختصات جامعه، مبنایی مهم در مطالعات جامعه­شناختی بوده و نقش به­سزایی در شکل­گیری آرای اجتماعی علامه طباطبایی داشته­اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Reconstructing the Relationship between Person and Society as an Ontological Basis in Allameh Tabataba'i's Social View

نویسندگان [English]

  • mahdi jalalvand 1
  • Es`haq Taheri Sarteshnizi 2
  • Mohammad Saeedimehr 3
1 Graduated from Ph.D. in Islamic Philosophy and Kalam, faculty of Law, Theology and Political Science, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Professor of Philosophy of Shahid Mahallati Higher Education Complex
3 Professor of Philosophy at Tarbiat Modares University
چکیده [English]

The philosophy of society is a science which studies and investigates general issues of society through logical and rational methods. And, in addition, while discussing by asking about the existence, nature and the quality of society, it attempts to discover its truth, aiming at extracting general regulations which ease the path toward prosperity for individuals and the whole society. The present study tries to study the issue of the principality of individual and society through the method of content analysis and focusing on the works of Allameh Tabatabai, and attempts to explore the relationship between them and the effects of his view on the aforementioned issues as the ontological foundations of the society. Findings show that Allameh Tabatabai, in the dichotomy of personality and society, first and foremost, build authenticity on individual or personhood and at second put the credibility on society. On this basis, it is possible to determine the effects and mutual impacts regarding individual and society. Exploiting such social characteristics is an important basis in sociological studies and has played a significant role in shaping the social views of Allamah Tabatabai.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Knowledge
  • the Existence of Society
  • Principality of Individual
  • Principality of Society
  • Tabatabai

مراجع

Akavan al-Saffah, (1992), Rasael Akhavan al-Saffah va Khollan al-Vafa, Beirut: Eldar al-Islam. [In Arabic]
Alfarabi, Abu Nasr, (1995), The votes of Ahl al-Madinah al-Fazelah Va Mozaadateh, introduction and explanation from Dr. Ali Bo Malhum, Beirut: Maktabat al-Hilal. [In Arabic]
Dvourge, Maurice, (1987), Methods of Social Sciences, translated by Khosro Asadi, Tehran: Amir Kabir. [In Persian]
Ibn-e-Sina, Hussein bin Abdullah, (1984), Al-Shafa-al-Ala'hyat, Qom: Marashi Najafi. [In Arabic]
Javadi Amoli, Abdullah, (2008), Thematic commentary of the Holy Quran; Society in Quran, Qom: Asra. [In Persian]
Kar, Edward Helt, (2006), What is History?, Translation by Hasan Kamshad, Tehran: Kharazmi Publishing Co., Third Edition. [In Persian]
Mesbah Yazdi, Mohammad Taghi, (1999), Society and History from the Perspective of the Quran, Tehran: International Publishing Company. [In Persian]
Motahari, Morteza, (1993), Society and History, Tehran: Sadra, Fifth Edition. [In Persian]
Russell, Bertrand, (1961), History of Western Philosophy, Translation by Najaf Davayandari, by the way: Pocket Bookstore. [In Persian]
Sadr, Seyyed Mohammad Bagher, (2002), The Traditions of History in the Qur'an, translated by Seyyed Jamalodin Musavi Isfahani, Tehran: Tafahim, Third Edition. [In Persian]
Syasi, Ali Akbar, (1970), Personality Psychology, Tehran: Ibn Sina. [In Persian]
Tabatabaei, Seyyed Mohammad Hossein, (2008B), Rasael Collection, Qom: Boostan Ketab, Volume 1 & 2. [In Persian]
Tabatabaei, Seyyed Mohammad Hossein, (2009A), A man from the beginning to the end, Qom: Boostan Ketab, Vol. 1, Second Edition. [In Persian]
Tabatabaei, Seyyed Mohammad Hossein, (2009B), Islamic Studies, Qom: Book Boostan Ketab, Second Edition. [In Persian]
Tabatabai, Seyyed Mohammad Hussein, (1985), Principles of the Philosophy and Method of Realism, Tehran: Sadra, 5 vols, Second Edition. [In Persian]
Tabatabai, Seyyed Mohammad Hussein, (1997), Al-Meizan, Tafsir al-Quran, Qom: Maktab al-Nashr al-Islami, fifth edition. [In Arabic]
Tabatabai, Seyyed Mohammad Hussein, (2008A), Principles of Realism Philosophy. Qom: Boostan Ketab, Second Edition. [In Persian]
Tusi, Khaje Nasir al-Din Muhammad ibn Muhammad, (1993), Akhlaq Nasseri, Tehran: Elmaieh Islamiyah Publications. [In Persian]
پژوهش های هستی شناختی
دوره 8، شماره 16
اسفند 1398
صفحه 209-229

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار