استنطاق قواعد فلسفۀ سینوی در مسألۀ جنسیت و عقل عملی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیارجامعه المصطفی العالمیه ، پژوهشگر و مدیرگروه پژوهشکده مطالعات زن و خانواده دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی

10.22061/orj.2023.1870

چکیده

 هدف از این مقاله عرضۀ مسألۀ جنسیت به قواعد و مسائل فلسفه سینوی در بحث عقل عملی و استنطاق آنان در خصوص این مسأله است. تعاریف و محورهای مختلف عقل عملی در کنار تعاریف جنسیت و عرضۀ آن‌ها به قواعد و مسائل حکمت سینوی در مورد عقل عملی، می‌تواند امتداد حکمت سینوی در مسألۀ جنسیت را درپی داشته باشد. در این مقاله این هدف با روش تحلیلی بررسی و در محورهای زیر قضاوت شده است: 1. استنط‌اق مسألۀ جنسیت در قواعد حکمت عملی ناظر به مدبر فعل اختیاری 2. حالات مشارکتی نفس و بدن و مسألۀ جنسیت و عقل عملی 3. رابطۀ نفس و قوا و نقش جنسیت در آن 4. فرایند شکل‌گیری رفتار و نقش جنسیت 5. جنسیت و عوامل استکمال عقل عملی 6. استنطاق مسألۀ جنسیت در عقل عملی به عنوان قوۀ مدرکه 7. جنسیت و دانش‌های مربوط به عقل عملی از جمله اخلاق. بررسی‌ها نشان دهندۀ تأثیر جنسیت نه به نحو عام و مطلق، بلکه به نحو جزئی و مشروط در ساحت‌های مختلف عقل عملی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

To Infer the Rules of Avicenna’s Philosophy Regarding “Gender and Practical Intellect”

نویسنده [English]

  • Narjes Roodgar
teacher assistant
چکیده [English]

This paper aims to indicate the relation of gender and practical intellect based on Avicenna’s philosophical principles. Different definitions and aspects of practical intellect, along with the definitions of gender and their submission to the rules and problems of Avicenna’s Philosophy, would be regarded as the extention of Sinavi wisdom in the issue of gender. To achieve this purpose the analytical method has been applied and following aspects evaluated: 1. Relation of gender and practical intellect based on principles regarding practical intellect as director of willing deed; 2.  Cooperative states of soul and body in terms of gender and practical intellect 3. The relationship between soul and its faculties and the role of gender in it 4. The process of the formation of behavior with reference to gender 5. Gender and the factors of the perfection of practical intellect 6. Inferring relation of gender and practical intellect as perceptive faculty 7. Gender and knowledge related to practical intellect spatially Ethics. Studies show the influence of gender not in a general and absolute way, but in a partial and conditional way on different fields of practical intellect.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gender
  • Practical intellect
  • Avicenna’s Philosophy
  • Ethics

مراجع

Al-tamimi al-Amadi A. (1989), Ghurar al-Hikam wa Durar al-Kalim, Commentary by: Mahdi Rajaei, Dar al-Kitab al-Eslami Publication, Qom. Arabic.
Baqeri, Kh. (2003), Philosophical Basis of Feminism, Edited by: Ali Taqaviyan, Sahab Publication, Tehran. Persian.
Farabi, A. (1985), fusul muntaza'ah (selected aphorisms), Commentary by Fozi Metri Najjar, Maktabah al-zahra Publication, Tehran. Arabic.
Ibn Sina H. (2007), Ahval al-Nafs; Risala fi l-nafs wa baqa’uha wa ma’aduha, Dar Bibliyon, Paris. Arabic.
----------, (1953), Uyun al-hikma (Rasail Ibn Sina), Vol. 1. Published by Ibrahim Kharooz, Istanbul. Arabic.
-----------, (1978), Kitab al-Insaf, Kuwait. Arabic.
---------, (1981), Risala Aqsam al-nofoos, translated by: Ziyaadin Dorri, Markazi Publication, Tehran.Persion.
----------, (1983), Al-Ta’liqat (The Commentaries), Maktab al-al-alam al-eslami Publication, Qom. 
---------, (1984), Al-Mabda' wa al-ma'ad, Islamic Studies institute, Tehran.in Arabic.
---------, (1984), Al-Shifa’ (al-tabi’iyyat), Mar'ashi Najafi Library Publication, Qom. Arabic.
----------, (1992), Dānishnāma-yi ʻAlāʼī, Dehkhoda Publication, Tehran. Persian.
----------, (1996), Al-Nafs min kitab al-shifa, Commentary by Allamah Hasanzadeh Amoli, Daftare Tablighat Eslami Publication, Qom. Arabic.
----------, (1997), Ilahiyyat min kitab al-shifa, Commentary by Allamah Hasanzadeh Amoli, Daftare Tablighat Eslami Publication, Qom. Arabic.
--------, (2000), Al-Najat, Tehran University Press, Tehran. Arabic.
------ --, (2004), Risale Nafs, Bu-Ali Sina University Press, Hamedan.  Persion.
--------, (2002), Al-'Isharat wa al-Tanbihat, Commentary by. Mojtaba Zarei, Qom, Bostane Ketab. Arabic.
Lloyed, G. (1993), The Man of Reason; ‘Male’ and ‘Female’ in Western Philosophy, Routledge, London.
McLaren M. (2002), Feminism, Foucault, and Embodied Subjectivity, State University of New York Press, United States of America.
Mulla sadra, (2003), Al-Ta’liqat Alal Ilahiyyat Min Kitab al-shifa, Published by Sadra Foundation of Islamic Hikmat, Tehran.Arabic.
Nasir al-Din al-Tusi M. Sharh Al-'Isharat wa al-Tanbihat, Commentary by Hasanzadeh Amoli, Vol. 2. Bostane Kitab Publication, Qom. Arabic.
Parsaniya, Hamid, (2005), “Critical Approach of Islamic Philosophy to the relationship between intellect and Gender”, Hora, No. 14. Qom. Persian.
Roodgar, N. (2009), Feminism; History, Theories, Approaches and Criticism, Daftare Motaleate wa Tahqiqat Zanan Publication, Qom.  Persian.
Rose, Sonya O. (2010), What is Gender History, Polity press
, UK.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار