«هستی‌شناسی عرفانی» در «المواقف» و «المخاطبات» ابوعبدالله نفّری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تصوف و عرفان اسلامی دانشگاه سمنان

2 دانشیار دانشگاه سمنان

3 استاد دانشگاه سمنان

10.22061/orj.2022.1760

چکیده

«هستی‌شناسی»، یکی از موضوعات و مسائل مهم در حوزة فلسفه و عرفان است که عارفان در این زمینه، نگاه ویژه و تفسیر خاص داشته‌اند. ابو عبدالله نفّری، به عنوان یکی از همین عارفان، گزارش تجارب عرفانی خود را در دو کتاب «المواقف» و «المخاطبات» در بندهای متعدّد و با زبانی بسیار پیچیده، ارائه کرده است و می‌توان نگرش هستی‌شناسانة او را از آن مطالب، استنباط نمود. پرسش این مقاله، به طور مشخص این است که «هستی‌شناسی» در اندیشه عرفانی نفّری چه ویژگی‌هایی دارد؟ نگارندگان در این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی، محتوای «هستی‌شناسانه» اندیشه عرفانی وی را استخراج و تدوین کرده و به این نتیجه رسیده اند که نفّری بر محور تقسیم‌بندی هستی و نام‌گذاری آن به «ماسوا» و «حرف» و نماد بودن هستی‌های این جهانی، مطالب خود را بیان کرده و همچنین سلسله‌مراتبی برای هستی قائل شده است که عبارت است از «نازل»، «میانی» و «عالی» و اوصافی را برای هر مرتبه بیان کرده است. این مراتب، دارای نسبت تشکیکی با یکدیگر هستند و دیدگاه نفّری در مورد هستی را می‌توان در نگرش تشکیک خاص‌الخاصی جانمایی کرد. او به دوگانه‌انگاری هستی از دو وجه «خلقی» و «حقّی» قائل است و به جنبة پدیداری و آینگی هستی برای حق‌تعالی، در مراتب «میانی» و «عالی» معتقد است و نیز مسئلة حجاب‌ها را در سلوک برای عارف در مراتب هستی، مطرح کرده است. تکلّم نیز یکی دیگر از احکام هستی در اندیشة او است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

"Mystical Ontology" in "Al-Mawaqif" and "Al-Mukhatabat" by Abu Abdullah Neffari

نویسندگان [English]

  • Reza Abbasi 1
  • Azim Hamzeian 2
  • Ghodratollah Khayaian 3
1 PhD student in Islamic Sufism and Mysticism, Semnan University
2 Associate Professor, Department of Theology, Semnan University
3 Professor, Department of Religions and Mysticism, Semnan University
چکیده [English]

"Ontology" is one of the important topics in the field of philosophy and mysticism in which mystics have had a special view and interpretation. Abu Abdullah Neffari, as one of these mystics, has presented the report of his mystical experiences in two books, "Al-Mawaqif" and "Al-Mukhatabat" in numerous sections and in a very complex language, and his ontological view can be deduced from those matters. The question of this article specifically is, what are the characteristics of "ontology" in Neffari’s mystical thought? In this article, the authors have extracted and compiled the "ontological" content of his mystical thought through a descriptive-analytical method and have come to the conclusion that Neffari -based on the division of existence and naming it "Maswa" and "letter" and symbolizing the beings of The world- has expressed his contents and also has given a hierarchy to the universe which are "low", "middle" and "high" and has described attributes for each order. These levels are hierarchical. He believes in the duality of existence from both aspects of "creatures" and "Godhood", and he believes in the phenomenological and mirror aspect of existence for the transcendent, in the "middle" and "higher" levels, and also he paid attention to the issue of veils in behavior for the mystic in the universe. “Speaking” is another rule of existence in his mind.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Abu Abdullah Neffari
  • seperated of God
  • Word
  • Levels of Existence
  • Phenomenal Existence
Amoli H. Jame Al- Asrar Va Manba Al- Anvar. Translated by Hashemi Olia J. Tehran: Qader; 1998. Persian.
Ashtiani J. sharhe moqadame qeysary, Tehran; Amir Kabir, 1991.
Abasi H. Knowledge and Ignorance in the Intellectual System of Muhammad Ibn Abdul Jabbar Nefari. Al-Zahra University Humanities Quarterly; 2007; Nos. 61 and 62, 203-183. Tehran. Iran. persian.
Baharnejad Z. Mystical ontology. Theological philosophical  Research. 2006; 8 (30): 116-89. Qom. Iran. Persian.
Farahidi St. Al-Ein, vol. 5. Tehran: Oswe; 2011. Persian.
Ibn Arabi M.  Fotuhate Makkiye (8 volumes). Beirut: Dar Al-Fikr; 2002. Arabic.
Izutsu. T. Sufism and Taoism, Translated by Mohammad Javad Gohari, Tehran, Roozbeh, 2005.
Isfahani R. Al-Mufradat. Beirut: Dar Al-Elam Mashamiya; 1991. Arabic.
Kashani A. Translation and description of Sofia terms. Translation and description of Mododlari M. By the effort of  Saeedi G. Tehran: Molly; 1997. Persian.
Najm Razi A. Mersad Al- Ebad. Edited by Mohammad Amin Riahi. Eleventh edition. Tehran: Scientific and cultural publications; 2005. Persian.
Nasafi A. Al- Ensan Al- Kamel. corrected by Mari jan Mulle. Edition 4 . Tehran: Tahoori; 1998. Persian.
Nefarri M. Al- Mavaqef va Al- Mokhatebat. Edited by  Arbery. Beirut: Dar al-Kitab al-Almiya; 1997. Arabic.
Noya p. Quranic Interpretation and Mystical Language. Translated by Saadat e. Tehran: University Publishing Center; 1994. Persian.
Riai M. Khattab Doust (Translation of Al-Mokhatebate Nefarri). Tehran: Asre Kankash; 2016. Persian.
Saeedi G. Dictionary of Ibn Arabi Mystical Terms. Tehran: Shafiee; 2004. Persian.
Stace. T. Mysticism and philosophy. translated by  Khoramshahi  B. third edition. Tehran: Soroush; 2000. Persian.
Telmsani A. Description of  Mavaqef Al- Nefarri , study and Research and Suspension of Al- Marzooqi J. no where: Al- Markaz Al Mahrose; 1997. Arabic.
Torkeh esfahani S. Tamhid O Al-Qavaed, Edited by Seyyed Jalal Ashtiani, Qom, daftare tabliqat, 2008, Arabic.
Hamzeian A. and Khademi S. (2016). "A Comparative Study of the Use of Mirrors in the Works of Ayn al-Quds Hamedani and Ghazali ". Quarterly Journal of Mystical Literature and Mythological Cognition, Twelfth Year, No. 43, pp. 43-84.
Mirbaqeri Fard A. Practical and theoretical mysticism or the first and second mystical tradition? (Reflection on the Foundations of Sufism and Islamic Mysticism). Research in Mystical Literature (Gohar Goya),2012;  No. 22, p. 88-65. Esfahan. Iran. Persian.