تحقق معانیِ متعدد به واقع واحد؛ بررسی تفاسیر مختلف و دفاع از تفسیر برگزیده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ التحصیل دکتری فلسفه و کلام اسلامی از دانشگاه ایلام

2 عضو هیأت علمی گروه فلسفه در موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) و رئیس هیأت مدیرۀ مجمع عالی حکمت اسلامی

10.22061/orj.2021.1757

چکیده

از شگفتی‌های ذهن، انتزاع مفاهیم متعدد از اموری است که فاقد ترکیب خارجی‌اند. ذهن از امر بسیط، مفاهیمِ وجود، تشخص، ماهیت و ... را انتزاع می‌کند. به نظر می‌رسد که بهترین تبیین برای کیفیت این انتزاع، پذیرش و ارائۀ تفسیری صحیح از تحقق معانی متعدد به واقع واحد است. حقیقت آن است که عدم پذیرش یا ارائه ندادن تفسیری صحیح از این اصل، معرفت‌شناسی و هستی‌شناسی ما را مختل می‌کند. بر طبق این اصل، اساسا در خارج حیثیتی متحقق نیست و در عین حال، می‌توانیم واقع را مجمع معانی و حیثیات گوناگون بدانیم. ذهن خودبنیادانه مفاهیم را از خارج نمی‌گیرد، بلکه واقع بسیط، چون حقیقتا مجمع معانی متعدد است، به ذهن اجازه می‌دهد که آن مفاهیم را از او انتزاع کند. این واقع بسیط همان معنای وجود نیست، معنای وجود صرفا یکی از معانی‌ای است که در این واقع واحد موجود است، واقع صرفا از سنخ وجود یا تشخص یا ماهیت و... نیست، هیچ یک از این امور منشأ انتزاع دیگری نیست، بلکه واقع، به وصف بساطت خارجی، حقیقتا مجمع معانی این امور و منشأ انتزاع مفاهیم آنهاست، اما فرق معنای وجود با سایر معانی در این است که معنای وجود، تحقق حقیقی بالذات دارد، ولی سایر معانی، از تحقق حقیقی به تبعِ وجود برخوردارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Realization of Multiple Significances in a Unified Reality

نویسندگان [English]

  • Javad Nazari 1
  • Qolam Reza Fayyazi 2
1 Islamic theology and philosophy, Islamic theology and education, Ilam university, Ilam, Iran.
2 philosophy, imam Khomeini of education and research, Qom, Iran
چکیده [English]

The realization of multiple significances in a unified reality is a significant principle that may seriously disrupt our epistemology and ontology if an adequate interpretation is not presented or accepted. Based on this principle, in the external world, no consequence is basically realized, and at the same time, reality can be considered as an instance of significance and various consequences. Reality is absolutely non-complex and through its non-complexity, it is an instance of various consequences. The mind does not self-foundedly take significance from the external world, rather it is the non-complex reality that allows the mind to abstract its significance. Thus, the significances are indeed realized in the external world, and at the same time, the reality is an absolute non-complex and no consequence and plurality can make it pluralistic. This is obviously manifested in Existentialism. according to the correct interpretation of Existentialism, reality is not merely of existence or essence; neither existence is the source of abstraction of essence nor conversely, rather the non-complex reality is the source of abstraction of both and the plurality of both. Thus, reality is actually derived from both, but with its non-complexity. The difference between the significance of existence and other significance is that it can be realized through its essence, but other significances are the true realization of the consequence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Concept
  • Significance
  • Reality
  • Non-complexity
  • Plurality
Bunyani M, Rahimi A. [Reflection on How to Abstract the Multiple from the Unified and Attribute the Unified to the Multiple]. Journal of Islamic Philosophy and Theology. 2018; 50(2): 151-166. Persian
Khorasani M, Kefayah al-Osul, Qom: AloBayt le-Ihya'a al-Torath. 2010, Arabic
Sabzevari M, Sharh-i Manzumah, Annotations by Hassanzadeh Amoli, Qom, Nab Publications. 2005. Arabic
Obudiyyat A, An Introduction to Mulla Sadra's Theosophical System. Tehran: Samt Publications: 2012. Persian
0shaghi H, An Analytical Approach to Theoretical Mysticism. Qom: Almustafa International Translation and Publication Center: 2019. Persian
Fayyazi Gh, Malekzadeh H, Pashaei M. [Nature of  Meaning]  Journal of Ayin Hekmat. 2013; Issue 5(16): 125-160. Persian
Fayyazi Gh, Philisophical  Psychology. Qom: Imam Khomeini Educational and Research Institute: 2010. Persian
- - - - - - - -, Existence and Essence in Sadra's School. Qom: Research Institute of Hawzeh and University: 2009. Persian
Qomi S, Sharh al-Arbaeen, Tehran, Mirath Maktoub Publications. 2001. Arabic
- - - -  -, Sharh Tawhid Al-Sadough, Tehran, Ministry of Culture and Islamic Guidance Publications. 2016. Arabic
Sobhani J, Mohazerat fi al-Ilahiyat, Qom, Imam Sadegh Institute. 2007. Arabic
Morowa H, an Naza'at al Madiyyah fi al Falsafah al Arabiyyah al Islamiyyah, Beirut, Dar al-Farabi. 2008. Arabic
Moallemi H, Sadrain Philosophy. Qom: Hikmat Islami Publications: 2015. Persian  
Shrazi M, Al-Hikma al-Muta'aliya fi l-Ssfar al-Aqliyya al-Arba'a, Qom, Taliato al-Noor Publications. 2011. Arabic
- - -- - -, Mafatiho al-Ghayb, Tehran, Bonyad Hekmat Islami Sadra Publications. 2007. Arabic
Fayyazi Gh, Philisophical  Psychology. Qom: Imam Khomeini Educational and Research Institute: 2010. Persian
Malekian M, History of Western Philosophy. Tehran: Research Institute of Hawzah and University: 1999. Persian
Nabaviyan M,  Essays in Islamic Philosophy (Including the Exclusive Views of Ayatollah Fayyazi). Qom: Hikmat Islami Publications: 2016. Persian