بررسی چگونگی تکون نفس انسانی از منظر قرآن کریم و حکمت متعالیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری دانشگاه تهران

10.22061/orj.2021.1664

چکیده

شناخت جوهرۀ انسان و نحوه خلقت آن برای فهم بهتر از خود، امری ضروری و گریزناپذیر می‌باشد. ازاین‌رو مساله اصلی این نوشتار بیانِ چگونگیِ شکل‌گیری و ایجاد انسان به نحو عام و جوهر و حقیقت آن به نحو خاص در قرآن کریم و حکمت متعالیه می‌باشد. با بررسی صورت گرفته شده به روش اسنادی ـ تحلیلی و براساس بررسی گزاره‌های ناظر به این موضوع در این دو نظامِ معرفتی، مشخص می‌شود که با وجودِ آن که نظرگاه قرآن کریم در این مسأله صرفاٌ بررسی هستی‌شناسانه نبوده است؛ بین گزارش‌های قرآن کریم و حکمت متعالیه نقاط مشترکی وجود دارد. لیکن از منظر واقع نمایی گزاره ها، گزارش‌های قرآن کریم عمدتاً ناظر به بیان چیستی و بیان مراحل این تکون انسان بوده و حکمت متعالیه اهتمام خود را به چگونگی این تکون معطوف نموده است. همچنین در بیان مراحل تکوّن نیز حکمت متعالیه این مراحل را به‌صورت کلان و با رویکرد تحلیلی ـ عقلی به این امر می‌پردازد لیکن قرآن کریم به‌صورت مصداقی و عینی از منظری شهودی و الهی این مراحل را گزارش می‌نماید. ازاین‌رو با بررسی تطبیقیِ گزاره‌های این دو نظام معرفتی، و با استمداد از قرآن کریم؛ می‌توان به یک نظر گاه جامع و در عین حال دقیق در پاسخ به این مسأله دست پیدا کرد تا از این رهگذر شمای کاملی از نحوه تکون انسان بدست آید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of How the Human Soul Evolves from the Perspective of the Holy Quran and Transcendent Wisdom

نویسندگان [English]

  • Ruhollah Shakerizvardehi 1
  • Ahmad Walie Abarqawi 2
1 Associate Professor, University of Tehran
2 PhD student, University of Tehran
چکیده [English]

Knowing the essence of man and how he was created is necessary and inevitable for a better understanding of himself. Therefore, the main issue of this article is to express how human beings are formed in general and in essence, and its truth in particular in the Holy Qur'an and transcendent wisdom. By examining the documentary-analytical method and by examining the propositions related to this issue in these two epistemological systems, it is clear that although the view of the Holy Quran on this issue has not been merely an ontological study; There are similarities between the reports of the Holy Quran and the transcendent wisdom. However, from the point of view of the realism of the propositions, the reports of the Holy Qur'an are mainly aimed at expressing what and the stages of this human movement, and the transcendent wisdom has focused its attention on how this movement occurs. Also, in expressing the stages of creation, the transcendent wisdom deals with these stages in a macro way and with an analytical-rational approach, but the Holy Qur'an reports these stages in an objective and objective way from an intuitive and divine point of view. Hence, by comparative study of the propositions of these two epistemological systems, and with the help of the Holy Quran; A comprehensive and at the same time accurate point of view can be obtained in answering this question in order to get a complete picture of how human beings move.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Holy Quran
  • Transcendent Wisdom
  • Human Movement
  • Soul
  • Spirit
  • Substantial Motion
Amini Nejad, A, Winter 2005, "Measures and Measures of Islamic Mysticism", Rational Knowledge, Preface 3, pp. 68-74. Persian.
Hassanzadeh Amoli, H, Lessons of self-knowledge, A.L.M, Qom, 2006. Persian.
Copleston, Frederick, History of Philosophy, translated by Gholamreza Avani, Soroush Publishing, Tehran, 2001. Persian.
Motahari, M, collection of works, Tehran, Sadra, 2010, the thirteenth turn. Persian.
Moallemi, H, soul and spirit in Islamic philosophy and verses and traditions, Research Institute of Islamic Culture and Thought, Tehran, second edition, 2017. Persian.
Ibn al-Turkah, Sa'in al-Din Ali ibn Muhammad, Al-Tamheed Fi Sharh Qawa'd al-Tawhid, Qom, Bustan Kitab, 2012. Fifth turn. Arabic.
Ibn Sina, H, Shafa, Qom, Ayatollah Marashi School, 2012. Arabic.
Ahmad Ibn Faris, M, Research: Abdul Salam Mohammad Haroon, Publication of the Islamic Media School, Qom, 2004. Arabic.
Shirazi, S, Ta'ligh Bar Shafaa, Qom, Bidar, 1996. Arabic.
Sabzevari, H, 1991, Sharhe Manzome, edited by Hassanzadeh, Tehran, Nashrnab. Arabic.
Shirazi, S, The Transcendent Wisdom in the Four Journeys of the Mind, Beirut, Dar Al-Ahya Al-Tarath Al-Arabi, 1981, third edition. Arabic.
Shirazi, S, Hekmat Motealiye fi Asfar Al-arbaee Al-aghliye, Beirut, Dar Al-Ahya Al-Tarath Al-Arabi, 1981, third edition. Arabic.
Shirazi, S, Talighe shrhe Manzome, Nab, 1996. Arabic.
Hussein Ibn Abdullah, I, Shafa, Al-nafs men ketab shafa, Bostan Ketab, Qom, Second Edition, 2006. Arabic.
H Isfahani, Mafradat, Dar al-Shamieh Publishing, Beirut, fifth edition, 2014. Arabic.
Tabatabai, M, Al-Mizan Fi Tafsir Al-Quran, Beirut, Scientific Institute for Publications, 1974. Arabic.
Tabatabai, M, Nahaye Al-hekmah, Qom, Imam Khomeini Institute, 2009, the third time. Arabic.
Tabarsi, A, Majma 'Al-Bayan Fi Tafsir Al-Quran, edited by Sayyid Hashim Rasool Mahallati and others, second edition, 1988. Arabic.
Farahidi, K, Al-Ain, research of Mehdi Makhzuni and others, Aswa Publishing, 1993. Arabic.
Askari, A, Al-Farooq Fi Algha, Insightful Publications, Qom, 1974. Arabic.
Mostafavi, H, Al-tahghigh fi Kalamat Al-quran, published by the Ministry of Culture and Islamic Guidance, Tehran, 1989. Arabic.