متافیزیک سینوی و معانی «تخصص» فعل الهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حکمت متعالیۀ دانشگاه خوارزمی

2 استادیار گروه فلسفه دانشگاه خوارزمی

10.22061/orj.2020.1406

چکیده

این مقاله نوشته­ای است در باب فعل خاص الهی در عالم طبیعت. در فضای فلسفه دین معاصر، عموماً نگاه ایستای فیلسوفان ارسطویی مشرب یا مشائی به طبیعت، مانعی بر سر تبیین فعل خاص الهی قلمداد می‌شود. در این مقاله دو هدف پیگیری شده است؛ نخست تلاش شده است تا با تحلیل نگرش ابن­سینا نسبت به عالم طبیعت، نحوه فاعلیت خداوند و نیز امکان تبیین فعل خاص در آن مورد بررسی قرار گیرد. سپس از سازگاری حکمت سینوی با برخی تلقی‌ها از فعل خاص الهی بر مبنای تلقی‌های گوناگونی که می‌توان از معنای تعبیر «خاص» در اصطلاح «فعل خاص الهی» داشت، دفاع شده است. گام نخست بر اساس جدا ساختن سه معنای ذهنی، کارکردی و عینیِ تخصصِ فعل الهی طی شده است. در گام دوم به بررسی این نکته پرداخته‌ایم که آیا می­توان بر اساس مبانی این حکمت تبیینی از فعل خاص ارائه داد که دارای مؤلفه­های مطلوب باشد. نویسندگان مدعی شده­اند که مبانی حکمت سینوی در باب فعل الهی می­تواند از معنای ذهنی فراتر رفته، معنای کارکردی را تامین کند اما قادر نیست مؤلفه­های فعل خاص به معنای عینی آن را تحقق بخشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Specialty of divine action and Avicenna's metaphysics

نویسندگان [English]

  • Nafiseh Nojaba 1
  • mahdi ghiasvand 2
1 kharazmi univeasity, faculty of literature and humanities. philosophy group
2 Department of philosophy,Faculty of literature and humanities, Kharazmi university
چکیده [English]

This paper is about the special divine action in the nature. In the contemporary philosophy of religion, the static view of Aristotelianism or Peripatetic school to the nature seems to be a barrier in the explanation of the special divine action. This paper has two definite goals. The first is to defend the consistency of Avicenna's philosophy with different interpretations of the term "special" in special divine action. The second goal is to answer this question:  Is it possible to present an explanation of "specific action" based on Avicenna's philosophy, which has the necessary and sufficient components of a good answer? It seems the explanation of the nature and act of God in Avicenna's philosophy cannot provide that necessity and this sufficiency. The authors claim that the foundations of Avicenna's philosophy on the divine action can go beyond the mental meaning, provide the functional meaning, but are unable to realize the components of the special divine action in its objective sense.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nature
  • Form
  • General Act of God
  • Special Act of God

مراجع

Ibn sina, Al-Esharat Va Al-Tanbihat, Zarei M (Researcher),  First Edition, Qom, Bustan-e ketab-e Qom, 2002. Arabic
---------, Al-Esharat Va Al-Tanbihat, First Edition, Qom, Al-balaghah, 1996. Arabic
---------, Al-Taliqat, Badvi A (Corrector), Qom, The Office of Islamic Propagation of The Islamic Seminary, 1984 A, Arabic
---------, Al-Shifa (Al-Elahiyat), Zayed S (Researcher), Qom, Maktabat Al-Ayatullah Marashi Najafi, 1984 B, Arabic
---------, Al-Shifa (Al-Tabiyyat), Zayed S (Researcher), Qom, Maktabat Al-Ayatullah Marashi Najafi, 1984 J, Arabic
----------, Al-Nejah, Danesh Pajooh MT (Editor), Tehran, Tehran University press, 2000, Arabic.
Koperski J. The Physics of Theism. United States of America: Wiley Blackwell Press; 2015.
Lotfi MH. [Translation of Metafizik]. Aristotle (author). Tehran: Ministry of Calture and Islamic Guidance; 1999. Persian.
Motahhari M, Majmu'e Asar, vol 8, Tehran: Sadra; 2000. Persian.
Nasr S, Nazar'e Motfakkeran'e Islami  Darbareye Tabiat, Third Edition, Tehran: Kharazmi; 1980. persian. 
Tracy T. Theologies of Divine Action. In: Clayton P (Editor), The Oxford Handbook of Religion and Science. New York and Oxford: Oxford University Press; 2006. P. 602-607.
پژوهش های هستی شناختی
دوره 9، شماره 18
اسفند 1399
صفحه 375-400

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار