خوانشی بر رویکرد هستی شناسانه ضرورت امامت براساس مبانی فلسفی ملاصدرا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

استادیار و عضو هیئت علمی گروه الهیات و معارف اسلامی دانشگاه لرستان

10.22061/orj.2020.1396

چکیده

در فرهنگ شیعی در کنار معرفت به توحید، نبوت و معاد هیچ اصلی به اهمیت و عظمت اصل امامت نمی رسد. در این میان مسئله ی ضرورت هستی شناسانه ی وجودامام از جمله موضوعات کلامی- فلسفی است که مورد توجه برخی اندیشمندان اسلامی قرارگرفته است.
 صدرالمتالهین به عنوان یک حکیم متأله شیعی، بر پایه استدلال و شهود، در مهم ترین آثار فلسفی و کلامی خویش به بررسی ابعاد مسأله امامت پرداخته است. ایشان با تکیه بر مبانی فلسفی خویش جایگاه امام را در مراتب هستی مورد تحقیق قرار داده  و برمبنای اصالت وجود و حرکت جوهری  به تبیین رابطه‌ی خداوند، انسان کامل و عالم هستی می‌پردازد و با رویکردی هستی شناسانه براساس قاعده امکان اشرف، قوس نزول و قوس صعود و حرکت جوهری ضرورت وجود امام را به اثبات رسانده و امام را واسطه‌ی فیوضات حق نسبت به ممکنات معرفی و بر مبنای تداوم واستمرار فیض الهی جایگاه ایشان را مشخص می سازد.
این پژوهش تلاش دارد با رویکرد توصیفی – تحلیلی، ضرورت وجود امامت را در حکمت متعالیه براساس مبانی فلسفی و هستی شناسانه آن مورد تشریح و تبیین قرار دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A reading on the ontological approach to the necessity of Imamate based on MullaSadra's philosophical foundations

نویسندگان [English]

  • Abedin Darvishpour
  • Mehrdad Amiri
  • Habib Hatamikankabood
چکیده [English]

 In Shiite culture besides the knowledge of monotheism, prophecy and resurrection, no principle reaches to the importance of the principle of Imamate.
Sadr al-Mutallin as a Shi'ite theologian, based on reasoning and intuition has studied the dimensions of the Imamate problem in his most important philosophical and theological works.  Based on his philosophical foundations, he studies the position of the Imam in the hierarchy of being, explaining the relationship between God, the perfect man and the universe on the basis of the essence and essence of existence, and using an ontological approach based on the rule of Ashraf, ascending and descending arches.  And the substantive movement proves the necessity of the Imam's existence and introduces the Imam through the virtues of the right to the possibilities and determines his position on the basis of the continuity and continuity of the divine grace.
This research attempts to describe and explain the necessity of Imamate in transcendent wisdom based on its philosophical and ontological principles with a descriptive-analytical approach.

کلیدواژه‌ها [English]

  • MullaSadra
  • Imamate
  • ontology
  • Ashraf possibility
  • mediator of grace
al-Kirmani H, fi Ithbat Al-Imama. Beyroot: dar al-manzar;1995. Arabic.
Ibn Sina H, Al ahiyat shafa. Qom: Library Publications Ayatollah Marashi Najafi;1984. persian.
Ibn manzoor m, Lesan al arab. Beyroot: dar al-gil; 1993. Arabic.
Ibn fars A, Moejam o Al maqaeis o al-loghat. Qom: publisher maktab al-ealame al-eslami; 1984. persian.
Ebrahim dinani Gh., general philosophical rules in Islamic philosophy. tehran: institute of cultural studies and research; 1993. persian.
Ebrahim dinani G. The prayer of the philosopher. Mashhad:razavi university; 2006. Persian.
Eji S., Sharh al-Mavaghef. Qom: Al-Sharif Al-Radhi; 2001. persian.
Taftazani S., Sharh al-Aqa'id. Qom: Al-Sharif Al-Radhi; 1988. persian.
Helli H., Kashf al-murad fi sharh tajrid.Tehran: islamieh; 2000. persian.
Hasanzadeh-Amoli.H, sharh Al-manzoomeh.Tehran:nab publication; 1995. persian.
Khaleghian f, Ashraf rule of possibility. Kherdname Sadra journal 1998; 14: 115- 98.
Javadi   Amoli, A., adab fanaeh moqaraban. Qom: Asra Publication Center; 2010. persian.
Javadi   Amoli, A., Tafsir Tasneem. Qom: Asra   Publication Center; 2008. persian.
Javadi   Amoli, A., Hekmat Al- Motaaliyeh. Qom: Publication Center al-zahra; 1989. persian.
Sabzevari M, Asrar al-hikam. Tehran: Islamic Book Publishing; 1983. persian.
Sohrevardi SH, al-talvihat.Tehran: Research Institute of Islamic Sciences and Culture; 2001 persian.
Shahrestani M, al-melal o al-nahle. Qom: Al-sharif Al-Radhi; 1985. Persian.
Shirvani A, Description of wisdom. Qom: Publication of Islamic propaganda; 1997. persian.
Shirazi M, Al- Hekmat Al- Motaaliyeh Fi Al- Asfar Al- Aghliyeh Al- Arbaei, three edition, Beyroot, Dar Ehya Al- Toras Al- Arabic.  1992. Arabic.
Shirazi M, Al-Mabda' wa'l-ma'ad. Tehran: Islamic Wisdom Institute sadra; 2001. persian.
Shirazi M, Al-Shawahid Al-Rububiyyah.Tehran: Iranian philosophy association; 1981. persian.
Shirazi M, Sharh Usul al-Kafi.Tehran: institute of Cultural Studies and Research; 1986. persian.
Shirazi M, Mafatih al-gheyb. Qom: mooli publication,1986. persian.
Shirazi M, eyqaz al-naemin. Tehran: Iranian Society of Wisdom and Philosophy, 1983. persian.
Sharif M, The course of philosophy in the Islamic world. tehran; university publication center; 1953. persian.
Tusi N., Tajrid al-i'tiqad. Qom: shakoori publication; 1992. persian.
Qazi A., Sharh al-osool al-khamseh: beyroot; 2001. Arabic.
Latifi R., Imamat and philosophy of creation. Qom: masjed jamkaran publication; 2008, persian.
Tabatabayi M., The Qur'an in Islam. Tehran: dar al-maktab al-islamyeh: 1986. persian.
Motahari M, Movement and time in Islamic philosophy; 1995, persian.
Mevlvi J., Masnavi. Tehran: hermes publication; 1999. persian.
Marouf Al-Husseini H, Shiite bein Ash’ari wal mu'tazilah. Mashhad: astan qods razavi publication; 1991. persian.
Najarzadegan F, A study of Allameh Tabatabai's view on the Imamate meaning "guidance to the command". Journal oof quran and hadith research. 2011; 1: -125- 107.
Yathribi Y, Philosophy of Imamate from the perspective of Sadra. Ghabsat Magazine, 2008; 11, 114- 125. Persian.