زمان در پدیدارشناسی وجودی هایدگر و آنتولوژی صدرائی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه فلسفه، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

بحث زمان و ارتباط آن با هستی یکی از مباحث مهم فلسفی است. حقیقت زمان و رابطۀ آن با هستی و انسان پرسش­های مطرح در تاریخ تفکرات فلسفی بوده­اند. زمان در اندیشۀ ملاصدرا در عالم طبیعت، جلوه­ای از هستی است؛ هستی صدرا که هستی عام و اعم از سیال و ثابت بوده و زمان، منتزع از وجود سیال است. ملاصدرا با تلقی زمان به عنوان بُعد چهارم جسم، در اندیشۀ گذشتگان تحول جدی پدید می آورد و با این نگاه گسست میان اجزای زمان را از بین می­برد. در هایدگر، با اینکه از وجود عام سخن به میان می­آید، اما زمان در وجود انسانی یا دازاین قابل فهم است؛ لذا دربارۀ زمان، گذشته و آینده و حال، نه به عنوان مفهوم و قطعات فرضی زمان، بلکه به عنوان ابعاد وجودی حضور سخن به میان می­آید. طبیعت و انسان در فلسفۀ ملاصدرا در افق زمان فهمیده می­شود و در هایدگر از تاریخ و هویت تاریخمند وجود آدمی بحث می­شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparative Study on: Time in Heidegger’s Existential Phenomenology and Mulla Sadra’s Ontology

نویسنده [English]

  • Mehdi Najafiafra
Associate professor, department of philosophy, central Tehran branch, Islamic Azad University
چکیده [English]

Discussion on time is one of the most important issues in philosophical thought. It is a problematic issue intentionally and extensionally. The both (Mulla sadra and Heiddeger) believe that the leading task of philosophy is to explain and illuminate the truth of being. One of the phenomenon of being or key of understanding being is time. There are some differences between them in definition and domination of the being, especially Heidegger, in contrast to Mulla Sadra, distinguishes some terms like existence, being and Dasien in his philosophy. In spite of the differences, the both have focused on being and its relationship to the temporality. They try to change the physical definition into the transcendental determination of time. They interpret the different aspects of time such as past, presence and future as aspects of being and Dasien. According to Heidegger, there is an endeavor to distinguish between time, temporality, history and historicity. Finally, both of them have found the deepest relationship between being and time. This paper has tried to interpret the past and the future as the existential facts. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • being
  • Time
  • Temporality
  • presence
  • Historicity
  • Future
  • Dasein
شیرازی، محمدبن ابراهیم (ملاصدرا)، (1990/ 1410ق، 1981)، الأسفار الأربعۀالعقلیۀ، ج 1 و 3، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
شیرازی، محمدبن ابراهیم (ملاصدرا)، (1364)، الشواهد الربوبیه، مشهد، دانشگاه مشهد.
شیرازی، محمدبن ابراهیم (ملاصدرا)، (1362)، المفاتیح الغیب، تهران، مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
شیرازی، محمدبن ابراهیم (ملاصدرا)، ( 1964/ 1342ق)، المشاعر، تهران، انستیتو ایرانشناسی پاریس.
شیرازی، محمدبن ابراهیم (ملاصدرا)، (1375)، مجموعه رسائل فلسفی، تحقیق حامد ناجی، تهران، حکمت.
شیرازی، محمدبن ابراهیم (ملاصدرا)، (1378)، رساله فی الحدوث، تحقیق سید حسین موسویان، تهران، بنیاد حکمت صدرا.
جمادی، سیاوش، (1387)، زمینه و زمانۀ پدیدارشناسی، تهران، ققنوس.
خاتمی، محمود، (1379)، جهان در اندیشۀ هایدگر، تهران، مؤسسۀ فرهنگی دانش و اندیشۀ معاصر.
طباطبایی، سید محمد حسین، (1362)، نهایۀ الحکمۀ، قم، مؤسسۀ نشر اسلامی.
نجفی افرا، مهدی، (1383)، حرکت و زمان در فلسفه، تهران، روزنه.
نجفی افرا، مهدی، (1389)، هستی و زمان در فلسفۀ ملاصدرا، تهران، خردنامۀ صدرا، شمارۀ 60.
هایدگر، مارتین، (1386)، هستی و زمان، سیاوش جمادی، تهران، ققنوس.     
Chernyakov, Alexei,(2002), the ontology of time,New York, kluwer academic publishers.
Inwood, Michael,(1999), a Heidegger Dictionary, oxford, U.K, Blackwell publisher Ltd.
Acikenc, Alparslan,(1993), Being and Existence in Sadra and Heidegger, kualalumpur, international institute of Islamic thought and civilization.
El-Bizri, Nader,(2000), The phenomenological quest between Avicenna and Heidegger, Binghamton , Binghamton University.
Heidegger, Martin,(1992), The concept of time, translated by William McNeill, U.K., Oxford Blackwell. 
Heidegger, Martin, (1992), History of the concept of time, translated by Theodore Kisiel, , U.S.A., Indiana university press.
Heidegger, Martin, (1968), What is called thinking? Trans, by J. Glenn Gray, New York, Harper and Row.
Heidegger, Martin, (1962), Being and Time, translated by John Macquarrie & Edward Robinson, New York, Basil Blackwell.
Gorner, paul,(2007), Heidegger’s Being and Time, an introduction, New York, Cambridge university press.
Oaklander, L. Nathan, (2008), philosophy of time, vol 2, New York, rout ledge.