لوازم عرفانی سعه وجودی انسان در پرتو حدیث وعاء.

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار عرفان اسلامی، گروه ادیان و عرفان اسلامی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 استادیار گروه ادیان و عرفان، دانشگاه شهید بهشتی تهران، ایران

3 دانش آموخته عرفان اسلامی، گروه ادیان و عرفان دانشگاه شهید بهشتی تهران، ایران

10.22061/orj.2025.2294

چکیده

شناخت نفس ناطقه­ی انسانی و ظرفیت­های آن به عنوان نزدیکترین راه شناخت حق متعال در مجموعه معارف دینی و در حکمت و عرفان، جایگاهی ویژه دارد. «هدف» این مقاله که با «روش تحلیلی توصیفی» و با اتکا بر منابع کتابخانه ای انجام می شود. این است. که با تکیه بر حدیث شریف «وعاء» که از کانون اطمینان بخش معرفت دینی، حضرت علی (ع) صادر شده است. به بررسی گستره وجودی انسان از رهگذر ترابط حقیقت علم و نفس ناطقه­ی انسانی به عنوان ظرف علم و کیفیت اتحاد صورت­های علمیه با نفس و مقام «لایقفی» نفس ناطقه و هویت نوری علم بپردازد.گستره حقیقت نفس ناطقه­ی انسانی به عنوان حقیقتی تشکیکی تا کجاست؟ و دارای چه ظرفیتی است؟ تعابیری مانند حقیقت جامعه و مظهریت اسم واسع و خلافت الهی  چه رابطه ای با ظرفیت وجودی انسان دارد. این معارف هستی شناختی عرفانی با الهام از حدیث وعاء که حاکی از ظرفیت و ساحت­های گوناگون و گستره­ی وجودی انسان است. مورد کند و کاو قرار می­گیرد. از نظر «پیشینه شناسی» مساله نیز با نگرشی به تحقیقات فلسفی و کلامی با این واقعیت مواجهیم که گرچه در گستره فلسفه در مورد ماهیت نفس و ابعاد مختلف آن تحقیقاتی دراز دامن انجام شده است. اما  واکاوی ها نشان می دهد تا کنون ارتباط این تحقیقات با حدیث گرانسنگ «وعاء» مورد بررسی قرار نگرفته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Mystical Requirements of Existential Vastness of Human Based on the Hadith of the “Container” (وعاء)

نویسندگان [English]

  • Hasan saeidi 1
  • Masod Hajrabi 2
  • Hossein Mohammadi Goltapeh 3
1 Associate Professor, Department of Religions and Mysticism, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
2 Assistant ProfessorM Department of Religions and Mysticism, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
3 Graduate of Islamic Mysticism, Department of Religions and Mysticism, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Knowing the human rational soul and its capacities as the closest way to knowing God the Exalted has a special place in the network of religious knowledge and in philosophy and mysticism. The "goal" of this article that is carried out by "descriptive analytical method" and by relying on library sources, and is based on the noble hadith  of the "Container"(وعاء) that issued by the reliable center of religious knowledge, Hazrat Ali (AS)., is to examine the scope of human existence through the connection between the reality of knowledge and the human rational soul as a container of knowledge and the quality of the union of scientific forms with the soul and the station of nonstop-progress of the rational soul and the optical identity of science. How far is the scope of the reality of the human rational soul as a developmental reality? And what capacity does it have? What is the relationship between concepts such as the embracing reality, the manifestation of the name of all-Embracing, and divine caliphate with existential capacity of human? These mystical, ontological knowledge are studied and explored with the inspiration of the hadith of Container, which indicates the capacity and various fields and scope of human existence.   From the point of view of the "history" of the issue, we are faced with the fact that although in the field of theology and philosophy, long-term research has been done on the nature of the soul and its various dimensions, but the analysis shows that the connection of this research with the precious hadith of "Container" has not been investigated so far.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rational Soul
  • Existential Vastness
  • Detached
  • Knowledge
  • Hadith “Container” (وعاء)

مراجع

The Holy Quran
Nahjul Balagha
Amoli Hassanzadeh, H, 1996, Etehade aghel be maghol, Qom, Qiyam Publications [ In Persian] 
........................ 1992 Oyuno Masael-annafs, First Edition, Amir Kabir [In Arabic]
....................... 2000, 1379, Ensan dar orfe erfan Tehran, Radio and Television Publications  [ In Persian] 
................................., 2000, 1379, Risalh  Wahdat Az-dide- Arif Wa Hakim, Qom, Shiite Publications[ In Persian]   
................................, 2002, Sarh-al-oyoun Fi Sharh-al-oyoun, Volume Two, Translated by Mohammad Hossein Naeji, Qom, Qiyam Publications [In Arabic]
................................., 2002, Ma’rifat-al-Nafs, Qom, Alif Lam Mim Publications [In Arabic]
Ansari Shirazi, Y, 2004, Dorose sharhe Manzuma of Mullah Hadi Sabzevari, Qom, Bostan Kitab [ In Persian]   
Ibn Tawoos A. 1985, Falah-al-Sa’il, Qom, Islamic Propaganda Office of the Qom Seminary [In Arabic]
Ibn Arabi, M 2014,  Fotohat al maccya, twenty volumes, Tehran, Molly Publishing [In Arabic]
................... 1972, Fotohat al meccya, ghaherah, Maktaba Al-Arabi [In Arabic]
.................................. no date, Fotohat al meccya, Vol. 2, Egypt [In Arabic]
.....................1946, Vol. 1, Cairo, Dar Ihyaa Al-Kutb Al-Arabiya, first edition
......................2004, Kashf Al-Ma'ani 'an Serre Asma' Allah Al-Husana, Zamani Qomsha'i translation, Qom, Religious Press Publishing [In Arabic]
Fayz Kashani, M, 1990 ‘Elm al-Yaqīn fi ‘Usul al-Dīn, , Vol. 1, Dar al-Balāghā, Beirut [In Arabic]
Khansārī, M, 1995, Mantiq sūri, Tehran, Agāh Publishing [ In Persian]
Kashani, A, Translated by Hashemi Alia Seyyed Jawad, 214, Tawīlat al-Qur’ān al-Hakim (Tafsīr Ibn ʿArabi), Tehran, Mawli Publishing. [ In Persian]
Kūlīni, M, Osul al kafi, Vol. 1, Translated by Mostafavi, Ahl al-Bayt no date no place.[In Arabic]
Qoḍnawī, S, 2014, Nafahat al-Ilahīyah, Translated by Muhammad Khawajī, Tehran, Mawli Publishing. [In Arabic]
Rumi, Jalal al-Din M, 2001, Masnavi, Tehran, Milad Publications.[ In Persian]
Sabzevari, H, 2004, sharhe   Mathnavi, Tehran, Printing and Publishing Organization [ In Persian] 
.........................................., 1990, Sharhe Manzuma, Vol. 5, Tehran, Nab Publishing [ In Persian] 
Samādī Amoli, D, 2001, Daftar del, Volume 2, Qom, Nabūgh Publishing [ In Persian]
............................................., 211..........................Vol. 4, Qom, Bostan Kitab, 6th edition
Shirazi Dehdar, M. 2001, Khutbat al-Bayān, Tehran, Saeb Publishing [In Arabic]
Shirazi, Sadruddin M, 1981, Al-Hikmah Al-Mutā’alīyah fi al-Asfar al-Arba’ah, Volume 3, Beirut, Darālehya alturas al-Arabi [In Arabic]
..................................., 2007, Masere asar , Volume 2, Qom, Alif lam mim Publishing [ In Persian]
Yazdan Panah Y, 2017, Amuzeshe hekmate eshragh, Qom, University Research Center. [ In Persian]

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار