تقریری نوین از گستره قدرت الهی با رویکرود هستی‌شناختی در آموزه‌های صحیفه سجادیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه مازندران

2 استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه مازندران

10.22061/orj.2024.2162

چکیده

 بحث درباره خداوند و صفات او نزد فیلسوفان و متکلمین، همواره از دغدغه‌های محوری محسوب می‌شود. مباحث پیرامون صفات الهی، به‌معنای صفات و اثبات آن برای خداوند و نیز بیان برخی شبهات مرتبط، به‌ویژه درباره گستره قدرت الهی، ناظر است. هدف پژوهش حاضر پرداختن به صفت قدرت الهی است. پرسش اصلی عبارت است از این‌که آیا می‌توان از تقریر کران‌ناپذیری قدرت الهی مطابق مستندات صحیفه سجادیه دفاع نمود؟ در این پژوهش، تلاش شد تصویری از قدرت الهی و به دنبال آن تصویری که از نظام هستی از گفتمان مناجات‌گونه امام سجاد(ع) در صحیفه سجادیه می‌توان استنباط کرد، بیان شود. در این رابطه استدلال این پژوهش بر دو تحلیل زبانی و تحلیل فلسفی مبتنی است. حاصل تحلیل زبانی و فلسفی برخی از مستندات ارائه شده از فقرات صحیفه سجادیه، تصویری کران‌ناپذیر از قدرت الهی است. از این رو، نتیجه پژوهش حاضر بیان‌کننده بازخوانی معنایی از گستره قدت الهی است که در این بازخوانی، گستره قدرت الهی به‌عنوان کران‌ناپذیری خداوند در فعل تعیین می‌شود. روش پژوهش در مقاله حاضر توصیفی- تحلیلی است و محققان با مراجعه به صحیفه سجادیه، مسئله مورد پژوهش در این تحقیق را مورد بررسی و ارزیابی قرار داده‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A New Reading Regarding the Scope of Divine Power with an Ontological Approach in the Teachings of Sajjadiyeh

نویسندگان [English]

  • Ramezan Mahdavi Azadboni 1
  • Mohammad Esmahil Gasemi Toosi 2
1 Associate Professor of University of Mazandaran
2 Assistant Professor of University of Mazandaran
چکیده [English]

Discussing about God and his attributes is always one of the central concerns of philosophers and theologians. Discussions about divine attributes are focused on the meaning of attributes and their proof for God, as well as expressing some related doubts, especially about the extent of divine power. The aim of the present research is to deal with the attribute of divine power. In this research, an attempt was made to express an image of divine power and then an ontological understanding that can be inferred from the speech of Imam Sajjad (peace be upon him) in the Sajjadiyyah. The result of the present research displays semantic reinterpretation of the extent of divine power, in this reinterpretation, the extent of divine power is determined as the limitlessness of God in action. The research method in the present article was descriptive-analytical, and the researchers have examined and evaluated the research problem in this research by referring to Safiha Sajjadiyeh.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sahifa
  • Imam Sajjad
  • Divine Power
  • Ontology
  • Limitlessness
Kant, I, The Critique of Pure Reason, Trans by F. Max Muller with an historical introduction by Ludwig Noire, Lodon: Macmillan and Co, 1881.
Sahifah Sajjadieh, translator: Abolfazl Sabzi, Pour Afshar Publishing House, Qom, 2011.
Emaminia, M, 2013, the truth of divine power in Islamic Theology and philosophy, Islamic Theology, Volume 23, Number 89, pp. 127-147.
Badawi, Abd al-Rahman, 1996, Islamic Sects, Dar al-Alam for the Malays, Beiru..
Peterson, M and others, Reason and Religious Beliefs, 1389, 7th edition.
Helli, Hasan bin Youssef, 1990, Kashf al-Murad fi Sharh Tajrid al-Itqad, Islamic Publication Institute,4th edition, Qom.( Arabic)
 Ragheb Esfahani, H, 1978, Al-Mufardat fi Gharib al-Qur'an, Book Publishing House, second edition,Tehran.( Arabic)
Rabbani Golpayegani, A,2011, Islamic beliefs, Hajar Publication, Qom, fourth edition.
Sadr al-Din Shirazi, M, Hikmat al-Ta'aliyyah, vol. 6, p. 25.
Tabatabai, Seyyed Mohammad Hossein, Commentary on the end of Wisdom, by Ali Shirvani, vol. 4,
Tusi, Nasir al-Din, Tajrid al-Etiqad, School of Islamic Studies, Qom, 1407.
Kashfi, Mohammad Reza, 2009, Semantics of Divine Attributes from Allameh Tabatabai's point of view, Islamic Theology, No. 48, pp. 110-129.
Kant, Immanuel, Preliminaries, translator: Gholam Ali Haddad Adel, Academic Publication Center, Tehran, 1370, second edition.
Lahiji, Mulla Abd al-Razzaq,1985, The Wealth of Faith, Al-Zahra Publications, Tehran.
Motahari, M,2019, Collection of works, Sadra Publishing House, Tehran, 6th edition.
Maarouf al-Hussein, 1992,Hashim, Shieh against Mu'tazila and Ash'are, translator: Seyyed Mohammad Sadiq Aref, Astan Quds Razavi, Mashhad.
Moin, Mohammad, 2016, Moin's Persian Dictionary, compiled by: Azizullah Alizadeh, Edna Publications, Tehran,  fourth edition.
Meqdad, Fazel,1992, Commentary on the Chapter of Haadi-Aserh, Amir Kabir, Tehran.
Mahdavi Azadbani, Ramadan, 2013, Theological consequences of the postmodern epistemic system, in Religious Thought, No. 41, pp. 187-204.
Mahdavi Azadbani, Ramadan, the epistemological foundations of the new and postmodern era (with a comment on the place of religion in it),2015, Jihad University Press, Tehran.