تحلیل فلسفی سریان عشق در هویات مدبر در رسالة‌فی‌العشق ابن‌سینا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفۀ دانشگاه تربیت مدرس تهران، ایران

2 . استادیار گروه فلسفۀ مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران

10.22061/orj.2022.1735

چکیده

ابن‌سینا در رسالة‌فی‌العشق تبیینی از سریان عشق در تمام موجودات، از هیولی تا صورت محض بدست داده است. عشق در تمام موجودات به عنوان خصوصیتی عام، یعنی پسندیدنِ امر نیکو و ملائم معرفی شده است. این خصوصیت عام در مراتب موجودات به نحوِ اتحاد وجود و عشق در موجودعالی و سببیت عشق برای وجود و کمال در هویاتِ مدبر مطرح است. ابن‌سینا با تبیینِ وجوه عاشق و معشوق بودنِ خیر، به نقش این ویژگی برای پیدایش دوگانگی عاشق بودن هویات مدبر و معشوق بودنِ موجودِ عالی می‌پردازد. طبیعتِ هویات مدبر نشان‌دهندۀ دوگانگیِ هویت عاشق بودن با معشوق بودن است. عشق در هویات مدبر، عاشق بودنِ غریزیِ کمالاتی است که از معشوق به آنها می‌رسد و همین امر سبب می‌شود تا همواره بسوی کمال خود کشیده شوند. مسئله اصلی این نوشتار مرتبط با: الف) ضرورت تشخیص مصداق‌های هویات‌ مدبر در رسالة‌فی‌العشق، و ب) تبیین جایگاه هویات‌ مدبر در نظام وجودشناسی ابن‌سینا است. نتایح تحقیق نشان می‌دهد که مصداق هویاتی که ابن‌سینا در رسالة‌فی‌العشق با عنوان مدبِر یاد می‌کند بر اساس سلسله مراتب وجودی آنها عبارتند از: نفوس اجرام فلکی، اجرام فلکی، طبیعت کلی و قوۀ عقل عملی که آنها به ترتیب معشوق برای اجرام فلکی، عالم عناصر، طبیعت جزئی و نفوس جزئی هستند. بر طبق نظر ابن‌سینا هویات‌ مدبر به سبب شوق طبیعی و عشقی که از خیر محض در آنها غریزی شده، مسبب حرکت مستدیر در اجرام فلکی و سپس بر اساس مراتب وجودی‌شان، سبب غایت‌بخشی به حرکت و کمال در عالم کون و فساد هستند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Philosophical Analysis of the Flow of Love in Designer Identities in Ibn Sina's Risālah fī al-’ishq (Treatise on Love)

نویسندگان [English]

  • Sina Mashayekhi 1
  • Mohammadjavad Esmaeili 2
1 Philosophy, Tarbiat Modares University, Tehran. Iran
2 Associate professor, Philosophy Department, iranian Research Institute of Philosophy, Tehran, Iran.
چکیده [English]

In his Risālah fī al-’ishq (treatise on love), Ibn Sina has given an explanation of the flow of love in all beings, from hyle to pure form. By explaining that the goodness has two aspects: lover and beloved, Ibn Sina deals with the role of this attribute in creating the duality of lover in designer identities and beloved in higher being. Love in designer identities is the instinctive love of perfections that comes to them from the beloved, and this causes them to always be drawn to their perfection. The main issue of this article is due to: a) the necessity of recognizing instances of designer identities in the treatise on love, and b) explaining the position of designer identities in Ibn Sina's ontological system. The results of the research show that the examples of identities that Ibn Sina mentions in his treatise on love as the designer are based on their existential hierarchy: the souls of the celestial objects, the celestial objects, the general nature and the power of practical intellect that they are beloved by celestial objects, the element’s world, partial nature, and partial souls, respectively. According to Ibn Sina, designer identities, due to their natural enthusiasm and love instinct for pure goodness, cause continuous movement in the celestial objects, and according to their levels of existence, they cause continuous movement and perfection in the generation and corruption world.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Risālah fī al-’ishq (Treatise on Love)
  • Designer Identities
  • Love
  • the Soul of the Celestial Objects
  • Ibn Sina

مراجع

Afnan, S. M, Philosophical Dictionary, Beirut: Dar Al-Mashreq; 1986, Arabic.
Alexander of Aphrodisias, Alexandri Aphrodisiensis in Aristotelis Metaphysica commenteria, ed. M. Hayduch, Berolini : Typis et impensis G. Reimeri, 1891.
Aristotle, The Complete Works of Aristotle, Edited by Jonathan Barnes, New Jersey: Princeton University Press. 1991.
Badawī, ʿA, Arisṭū ʿinda l-ʿArab, Cairo: Maktabat an-nahḍa al-miṣriyya, 1978, Arabic.
Fakhr Razi, Mohammad Ibn Omar, Sharh al-Isharat wa al-Tanbih, edited by Alireza Najafzadeh, Tehran: Association of Cultural Works and Honors, 2006, Arabic.
Helm, Bennett, "Love", The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Fall 2017 Edition), Edward N. Zalta (ed.), URL = <https://plato.stanford.edu/archives/fall2017/entries/love/>.2017.
Ibn Faris, Abu Al Hussein, (1979), muejam maqayiys allughati , Investigator Abd al-Salam Muhammad Harun, Damascus: Dar al-Fikr.
Ibn saydahi, ealy bn asmaeyl, (2000), almuhkam walmuhit al'aezami, Investigator eabdalhamid hindawi, biyrut: dar alkutub aleilmiati.
Ibn Sina, H, al-Fawaid al-Dori'ah, translated by Diya'a al-Din al-Dory, Tehran: Central Printing House and Library, 1940, Arabic.
---------------, Risālah fī al-’ishq, Library of Malek Museum, Manuscript No. 3/4641, 1499, Arabic.
---------------, Resaleh Eshgh, Library of Parliament, Manuscript No 2/10199., 1648, Arabic.
---------------, Risālal Ibn Sina 3: Risālah fī Mahiati al-’ishq, research and translation by Ahmad Atash, Istanbul: Ibrahim Khoroz Press, 1953, Arabic.
---------------, al-Ishārāt wa-l-tanbīhāt, Qom: nashra ah-Balagha, 1956, Arabic.
---------------, al-Taʿlīqāt, Abd al-Rahman Badawi, ed., Cairo: Arabic Library, 1973, Arabic.
---------------, Risāleil Ibn Sina, Qom, Bidar Publications, 1980, Arabic.
---------------, al-Shifāʾ (Ilahiat), Ibrahim Madkour, ed., Qom: Ayatollah Marashi Najafi Library Publications, 1984, Arabic.
---------------, al-Shifāʾ (Tabieiat), Ibrahim Madkour ed., Qom: Ayatollah Marashi Najafi Library Publications, 1985, Arabic.
---------------, al-Mabda wa al-Ma'ad, Abdullah Nourani, ed., Tehran: Institute of Islamic Studies, 1985, Arabic.
---------------, Tesa Risālal fi al-Hikmah va altbyyat, Cairo: Daralrb Llbstany, 1989, Arabic.
---------------, al-Najāt. Text in M.T. Dāneshpaǰūh, ed., Tehran: University of Tehran, 2001, Arabic.
---------------, Jameo al-Badai, Mohammad Hassan Mohammad Hassan Ibrahim, ed., Beirut: Dar al-Kitab al-Almiyeh, 2005, Arabic.
---------------, Risālah fī al-’ishq, Explanation and Research of Husayn al-Siddiqah, Ravie Jammus, Damascus: Dar al-Fikr, 2005, Arabic.
---------------, Risālah fi-al Nafs va Baghaeha va Ma'adeha, Fouad Al-Ahwani, ed., Paris: Dar Biblion, 2007, Arabic.
Ravan Farhadi, A, Samandar Ghoriani, A, Ibn Sina and Mysticism with a treatise on the nature of love, Hossein Farahmand, ed., Kabul: Afghan Academy of Sciences, 1981, Persian.
Sadr al-Din Shirazi, (Mulla Sadra), Al-Asfar. Beirut: Dar al-Ahaya al-Arabi, 1981, Arabic.
Sherman, N., “Aristotle on the Shared Life”, in: Badhwar, N. K. (ed.), Friendship: A Philosophical Reader, Ithaca, NY: Cornell University Press, 1993. p.91–107.
Suhrawardi, S, Collection of works by Sheikh Ishraq, correction and introduction by Henry Carbon, Tehran: Institute of Humanities and Cultural Studies, 2002, Arabic.
Thumiger, Chiara, “Phenomenology and Psychology of Erôs”, in: Ed Sanders, Chiara Thumiger, Christopher Carey, and Nick Lowe. (ed.), Erôs in Ancient Greece, Oxford University Press,2013. p.9-13
Anwar, Etin, Ibn Sīnā's Philosophical Theology of Love: A Study of the Risālah fī al-'Ishq, Islamic Studies, 42(2), Summer2003, p.331-345.
Habibi, M, Ataei, H, The levels of love with Ibn Sina and the study of Mulla Sadra's criticisms of her, History of Philosophy, Year 6, No. 2, Autumn2016, pp. 75-86, Persian.
Khademi, E, Baghkhani, A, An Explanation of Avicenna`s Ontological View on Love, Ontological Research, Third Year, No. 5, Spring and Summer2015, pp. 84-69, Persian.
Mashayekhi, S. Esmaeili, MJ, The Treatise of Love:Evaluating the Editions and the Relevant Studies on the Basis of the New Manuscripts, Sinai Wisdom, 24 (64) 2021, PP.47-75, Persian.
Muftuni, Nadia, A Comparative Study of All Romanticism by Ibn Sina and Sheikh Ishraq, Sinai Wisdom, 16 (48) 2013, PP.21-37, Persian.
Rundgren, Frithiof, () Avicenna on Love: Studies in the “Risāla fī māhiyyat alʿishq” I. Orientalia. Suecana 27-8. 1978, p.42-62.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار