بررسی و نقد دیدگاه شیخ اشراق و ملاصدرا دربارة جایگاه مثل در نظام هستی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه قم

چکیده

مثل افلاطونی از دو منظر هستی و شناخت آن مجادلات پردامن های را بین موافقان و
مخالفان آن بر انگیخته است، سه فیلسوف بزرگ جهان اسلام، ابن سینا، شیخ اشراق و
ملاصدرا نه تنها در مسأله مثل یکسان نمی اندیشند، بلکه دیدگاه شیخ اشراق و ملاصدرا
در تقابل جدی با نظر ابن سینا است، ملاصدرا که مدعی است تاکنون کسی را ندیدم که
همانند به این امر پرداخته باشد و این فضل و تأیید الهی بر من است کوشیده است با طرح
دلایل سه گانه، کاستیهای دلایل اشراقی را جبران نماید . پژوهش پیش رو همراه با
گزارش، نقد وبررسی دلایل شیخ اشراق و ملاصدرا دربارة مثل افلاطونی درپی بیان این
ادعا است که دلایل اشراقی و صدرایی هردو ناتوان از پاسخی روشن برای این پرسش
است که جایگاه مثل، نقش و کارکرد آن در نظام هستی چیست؟

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Critical Study on Shaykh Ishraq and Mulla Sadra`s Views on the Place of Ideas in the System of Existence

نویسنده [English]

  • Mohammad Zabihi
Qom University
چکیده [English]

Platonic theory of ideas has caused detailed discussion between its supporters and opponents in both ontological and epistemological fields. Three great Muslim philosophers Avicenna, Shaykhe Ishraq and Molla Sadra not only think on the field but also  Shaykhe Ishraq and Molla Sadra`s view stands against that of Avicenna. Sadra, viewing himself as the one most focusing on the matter and regarding it as a Divine favor to himself, has tried to complete the view of Sohrawardi with presenting the three proofs. The paper, reporting and criticizing Shaykhe Ishraq and Molla Sadra`s proofs, has shown that the two philosopher`s have failed to explain the part of ideas in the system of existence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • existence
  • Platonic Ideas
  • Avicenna
  • Shaykhe Ishraq
  • Molla Sadra

مراجع

1. ابن سینا، ( 1363 )، الإلهیات، تحقیق الاستاذین الأب قنواتی و سعید زاید، تهران انتشارات ناصر
خسرو.
2. رازی، فخر الدین، ( 1411 )، المباحث المشرقیه فی علم الإلهیات و الطبیعیات، ج 1، قم انتشارات
بیدار.
3. ارسطو، ( 1378 )، مابعد الطبیعه (متافیزیک)، ترجمة محمد حسن لطفی، تهران، سازمان چاپ و
انتشارات و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
4. جوادی آملی، عبدالله، ( 1375 )، رحیق محتوم، ج 1، قم، مرکز نشر اسرا.
5. سهروردی،شهاب الدین، (بی تا)، شرح حکمة الاشراق، با شرح قطب الدین رازی، بی جا.
6. سهروردی، شهاب الدین یحیی، ( 1372 )، ، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تصحیح و مقدمة
هنری کربن، تهران موسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی (پژوهشگاه).
7. راسل، برتراند، ( 1373 )، تاریخ فلسفة غرب، ترجمة نجف دریابندری.
8. کاپلستون، فردریک، ( 1375 )، تاریخ فلسفه یونان و روم، ج 1، ترجمه سید جلال الدین
مجتبوی، تهران، شرکت انتشارات علمی – فرهنگی و انتشارات سروش.
9. ملاصدرا، ( 1981 )، الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربع ، ة دار احیاء التراث العربی، بیروت
الطبعة الثلاثة.
10 . ملاصدرا، ( 1360 )، الشواهد الربوبیه فی المنهاج السلوکی ب ةه همراه حواشی حکیم محقق حاج
ملا هادی سبزواری، تعلیق و تصحیح و مقدمه سید جلال الدین آشتیانی، مشهد، انتشارات
دانشگاه مشهد.
11 . ملاصدرا، ( 1381 )، المبدأ و المعاد فی الحکمة المتعالی ، ة ج 1، تصحیح و تحقیق و مقدمة محمد
ذبیحی، جعفر شانظری، تهران بنیاد حکمت اسلامی ملاصدرا

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار