تأثیر مفهوم وجود ثابت پارمنیدس و سیلان هراکلیتوس در وجودشناسی افلاطون

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشکدۀ علوم انسانی دانشگاه رازی

چکیده

بی‌تردید هر آینده‌ای به نوعی مولود گذشتۀ خود است و هر نظریۀ علمی ‌و فلسفی حاصل تأمل و تعمق متفکران در باب نظریات، مفاهیم و مسائل متفکران گذشته است. پارمنیدس و هراکلیتوس دو فیلسوف پیش‌سقراطی مهم هستند که دو نظر متضاد در باب هستی داشتند. ادعای این مقاله آن است که افلاطون در تکوین نظریۀ خود در باب عالم معقولات (عالم مُثُل) و محسوسات از مفهوم وجود ثابت پارمنیدس و مفهوم وجود متغیر هراکلیتوس بهره جسته است. این نوشتار ضمن بررسی تطبیقی فقراتی از راه حقیقت پارمنیدس و محاورات افلاطونی، به ویژه رسالۀ پارمنیدس، کوشیده است تا نشان دهد چگونه مفهوم وجود ثابت پارمنیدس در نظریۀ مثال افلاطون جای گرفته است. به‌علاوه بر آن بوده است تا نشان دهد اگرچه افلاطون در اخذ مفهوم وجود ثابت و قول به عالم معقولاتِ مفارق از پارمنیدس پیروی کرده است اما در حوزۀ محسوسات نظریات او را نپذیرفته و ضمن الهام از سلف دیگرش، هراکلیتوس و با استفاده از نظر او در باب سیلان هستی اقدام به ارائۀ نظری بدیع در این­باره نموده و در این راستا کوشیده است تا به انتقاداتی که فکر می‌کرده ممکن است بر  نظریه‌اش دربارۀ عالم معقول و محسوس و نسبت آن‌ها وارد شود، پاسخ دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Impact of Parmenides’ Concept of Constant Being and Heraclitus' Concept of Changeable and Inconstant Being on Plato’s Ontology

نویسنده [English]

  • Fatemeh Bakhtiari
Assistant professor in faculty of literature and human sciences, university of Razi
چکیده [English]

Doubtlessly, future is the result of past. So, it may be said that all scientific and philosophical theories are resulted from thinking on theories, concepts and issues of earlier thinkers. Parmenides and Heraclitus are two important pre-Socratic philosophers who had two contradictory attitudes towards being. This essay claims that founding his theory of intelligible (ideas) and sensible worlds, Plato used Parmenides’ concept of constant being and Heraclitus' concept of changeable and inconstant being. Comparing their statements, this paper has tried to show how Parmenides’ concept of being has been incorporated into Plato’s theory of Ideas. Moreover, I explained that although Plato accepted some Parmenidean elements of thought, being inspired by his predecessor, Heraclitus who rejected Parmenides' view on sensible world and proposed a novel view and tried to answer to the criticisms which may be raised about his theory of sensible and intelligible worlds and their relations.  
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ideas
  • Parmenides
  • Plato
  • Stable Being
  • Sensible Things

مراجع

خراسانی، شرف‌الدین (1382)، نخستین فیلسوفان یونان ، تهران، علمی و فرهنگی.
قوام‌ صفری، مهدی(1381)، «تفسیر غیر تاریخی‌ افلاطون از قاعدۀ انسان‌معیاری پروتاگوراس»، مجلۀ ذهن (10)، سال سوم، شمارۀ 2.
گاتری، دبلیو. کی. سی، (بی­تا)، ج 14، افلاطون (محاورات میانی)، حسن فتحی، چاپ اول، تهران، فکرروز.
گاتری، دبلیو. کی. سی، (بی­تا)، ج 16، ‌افلاطون (زبان‌شناسی، محاورات ‌انتقادی)، حسن فتحی، چاپ اول، تهران، فکر روز.
Aristotle, (1991), The Complete Works of Aristotle, Vol 2, edited by Jonathan Barnes, Princeton University Press.
Copleston, Frederick Charles, (1993), A History of Philosophy, Vol 1, New York, Doubleday.
Cornford, F.M., (1979), Plato’s Theory of knowledge, London, Routledge& Kegan Paul.
Cornford, F.M., (2001), Plato and Parmenides, London, Routledge& Kegan Paul, London.
Coxon, A.H., (1934), The Philosophy of Parmenides, The Classical Quarterly, Vol 28, No ¾.
Freeman, Kathleen, (2013), Ancilla to the Pre-Socratic Philosophers, Global Grey.
Friedlander, Paul, (1970), Plato, Vol 3, Princeton University Press.
 
Kahn, Charles H., (1969), The Thesis of Parmenides, The Review ofMetaphysics, Vol 22, No 4.
Plato, (1989), The dialogues of Plato, edited by Edith Hamilton& Huntington Cairns, New Jersey, Princeton University Press.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار