جستاری در ساختار روش‌شناسی حکمت اسلامی با تأکید بر ساحت هستی‌شناختی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و ریاست موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران

2 پژوهشگر پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی

10.22061/orj.2023.1838

چکیده

روش­شناسی حکمت اسلامی از جمله مباحث بسیار مهم و تأثیرگذار در فهم و پیشرفت فلسفه اسلامی است. شناخت دقیق روش­شناسی حکمت اسلامی، به اصیل بودن و متمایز نشان دادن حکمت اسلامی از دیگر مکاتب فلسفی یاری می­رساند؛ این در حالی است که متأسفانه روش­شناسی مکاتب موجود در جریان حکمت اسلامی کمتر مورد توجه، خوانش و پژوهش قرار گرفته شده است. این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه­ای و بهره­گیری از رویکردهای تاریخی و منطقی-معرفت­شناختی و روش­های توصیفی، تعلیلی، تحلیلی و استدلالی؛ درپی پاسخگویی به این مسئله­ است که ساختار روش­شناسی حکمت اسلامی - با تأکید بر ساحت هستی­شناختی - چگونه است و از چه اجزائی تشکیل یافته است؟. روش­شناسی دانشی فرایندی است که از مراحل مبانی فلسفی، پارادایم­ها، استراتژی­ها، تکنیک­ها، روش­ها، رویکردها و رهیافت­های  موجود در فلسفه ساخته شده است. پارادایم­های حکمت اسلامی عبارتند از مشاء، اشراق، مشائی-اشراقی، یمانی، صدرایی و نوصدرایی و استراتژی­های پژوهش فلسفی نیز بر دو بخش بسیط و ترکیبی هستند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Inquiry On the Methodological Structure of Islamic Wisdom with an Emphasis on the Ontological Field

نویسندگان [English]

  • َ ََ 1
  • Hesamaldin Moemeni Shahraki 2
1
2 Researcher at the Islamic Research Institute for Culture and Education
چکیده [English]

Methodology of Islamic wisdom is one of the most important and influential topics in the understanding and progress of Islamic philosophy. A detailed understanding of Islamic wisdom methodology helps to show Islamic wisdom to be original and different from other philosophical schools; Unfortunately, the methodology of existing schools in the flow of Islamic wisdom has received less attention, reading and research. This article using library resources and using historical and logical-epistemological approaches and descriptive, explanatory, analytical and reasoning methods; It seeks to answer this question, what is the methodological structure of Islamic wisdom - with an emphasis on the ontological field - and what are its components? Scientific methodology is a process that is made from the stages of philosophical foundations, paradigms, strategies, techniques, methods, approaches and Attitudes in philosophy. Paradigms of Islamic wisdom include Masha, Ishraq, Masha'i-Ishraqi, Yamani, Sadrai and Neo-Sadrai, and the strategies of philosophical research are also divided into two parts, simple and combined.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Paradigm
  • Research Strategy
  • Method
  • Approach
  • Attitude

مراجع

  • Blaikie, N, Designing Social Research, Tehran, ney, 2020. Persian
  • Descartes, R, Descartes' Philosophy, translated by Manuchehr Sanei, Tehran, Al-huda, 1997. Persian
  • Farabi, A, Al-aa’maal Al-falsafiya, Beirut, Dar al-manahel, 1993. Arabic
  • ….……..., Al-manteqhiyyat, Qom, Ayatollah Marashi’s maktaba, 1987. Arabic
  • ….……..., Fosul Al-muntazaa, Tehran, Al-maktaba Al-zahra, 1984. Arabic
  • Ibne-Sina, Al-esharat, Qom, Al-balaghah, 1996. Arabic
  • ------------, Oyoun Al-hikmah, Abd Al-rahman Badawi, Beirut, Dar Al-qalam, 1980. Arabic
  • ….……..., Tes-a Rasail, Cairo, Dar Al-arab, 1909. Arabic
  • Khosropanah, A, Philosophy of Humanities (Theoretical foundations), Qom, 2013. Persian
  • ….……..., Philosophy of Islamic philosophy, Tehran, Institute for Islamic Culture and Thought, 2008. Persian
  • Mesbah yazdi, M, Philosophy Education, Imam Khomeini Educational and Research Institute, 2015. Persian
  • ….……..., Society and History from the Perspective of the Qur'an, 2012. Persian
  • Meskeveyh, A, Tahzib Al-akhlaq, Qom, Bidar, 1991. Arabic
  • Mirdamad, M, Jazavat va Mavaqit, Tehran, Written Heritage, 2001. Arabic
  • ….……..., Mosannafate Mirdamad, Abd Allah Noorani, Tehran, Association of Cultural Works and Cultural Heritage, 2002. Arabic
  • Motahari, M, Society and History, Tehran, Sadra, 1999. Persian
  • Mullasadra, Al-hekmat Al-mutaaliya, Beirut, Dar Ihya al-turath al-arabi, 1981. Persian
  • ………., Al-ta’lighaat Ala Al-ilhiyat Al-shifa, Tehran, Sadra Islamic Wisdom Foundation, 2003. Arabic
  • Raazi, Fakhr Al-din, Ketab Al-mohassal, Cairo, Dar al-turath, 1991. Arabic
  • ….……..., Sharh Al-esharat, Tehran, Association of Cultural Works and Cultural Heritage, 2006. Arabic
  • Shahrestani, M, Mosarea’t Al-falaasefah, Qom, Ayatollah Marashi’s maktaba, 1985. Arabic
  • Souhrawardi, Shahab Al-din Omar, Kashf Al-fazaeh Al-yunaniya, Egypt, Dar Al-salam, 2000. Arabic
  • Souhrawardi, Shahab Al-din Yahya, , Majmoue mosannafate, Tehran, Cultural studies and researches inistitute, 1994. Arabic
  • Tabataba'i, M.H, Nahayat-ol-hekmah, Qom, Nashr al-eslami, 2008. Arabic
  • ….……..., The Principles of Philosophy and the Method of Realism, Qom, Sadra, 2011. Persian
  • Tusi, Nasir Al-din, Asas Al-eghtebas, Tehran, University of Tehran, 1982. Persian
  • ….……...,Tajrid Al-e’teghad, Qom, Nashr-al-eslami, 2005. Arabic
  • Qazaali, Abu-hamed, Tahaafot Al-falaasefah, Tehran, Shamse tabrizi, 2003. Arabic
  • Yazdanpanah, Y, What and how Culture Exists, Qom, tomorrow's book, 2022. Persian

 

 

پژوهش های هستی شناختی
دوره 11، شماره 22
اسفند 1401
صفحه 398-371

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار